Gỗ và Tre – Hai chất liệu bản địa thổi hồn vào thiết kế đương đại

Trong dòng chảy của thiết kế hiện đại, khi nhịp sống ngày càng hướng về sự tối giản và bền vững, gỗ và tre nổi lên như hai chất liệu mang đậm tính bản địa, gợi cảm xúc gần gũi nhưng vẫn đầy tiềm năng sáng tạo. Không đơn thuần là nguyên liệu truyền thống, gỗ và tre đang dần trở thành lựa chọn ưu tiên của các nhà thiết kế trẻ trong các dự án ứng dụng, đặc biệt là những sản phẩm mang tinh thần văn hoá châu Á.

1.Gỗ – Độ bền và tính thẩm mỹ vượt thời gian

Gỗ – với độ bền cao, tính thẩm mỹ vượt thời gian và khả năng tương tác với con người qua từng vân gỗ, màu sắc, mùi hương – luôn giữ vị thế quan trọng trong các ngành như thiết kế nội thất, điêu khắc, mỹ thuật ứng dụng hay thiết kế sản phẩm. Đây là chất liệu vừa gần gũi, vừa mang đến chiều sâu và sự chắc chắn cho các tác phẩm.

Các Dạng Gỗ Được Ưa Chuộng Trong Thiết Kế Ứng Dụng:

Gỗ Tự Nhiên

Được khai thác trực tiếp từ cây gỗ lớn như xoan, sồi, óc chó, lim… Gỗ tự nhiên mang lại sự bền bỉ, vẻ đẹp sang trọng và độ bền cao.

Gỗ Công Nghiệp

Gồm MDF, HDF, MFC – là giải pháp thay thế gỗ tự nhiên trong thiết kế hiện đại. Ưu điểm: giá thành thấp, chống cong vênh, dễ thi công.

Gỗ Tái Chế

Tận dụng gỗ cũ, pallet, hoặc vụn thừa từ xưởng – phù hợp với phong cách eco design và thiết kế bền vững.

Tre – Sự nhẹ nhàng và bền vững

Trong khi đó, tre – mềm dẻo, nhẹ, dễ tái sinh và linh hoạt – mang lại cảm giác nhẹ nhàng, tinh tế nhưng không kém phần bền vững. Chất liệu này giúp sản phẩm không chỉ đẹp mà còn rất thân thiện với môi trường. Tre tạo ra những thiết kế đương đại đầy mới mẻ, nhưng vẫn giữ được những giá trị văn hóa truyền thống.

2.Sự kết hợp hoàn hảo giữa gỗ và tre

Sự kết hợp giữa hai chất liệu này không chỉ mở ra giải pháp vật liệu cho các thiết kế hiện đại mà còn tạo nên một tiếng nói văn hóa đầy bản sắc, đặc biệt là trong các tác phẩm của sinh viên ngành mỹ thuật và thiết kế. Một ví dụ ấn tượng gần đây là bàn cờ được chế tác từ tre nứa – không chỉ tinh xảo ở phần khắc hình các quân cờ mà còn thể hiện sâu sắc tinh thần Á Đông qua từng đường nét.

Bộ cờ vua “1802” do sinh viên trường Đại học Văn Lang thiết kế 

Một bàn cờ được thiết kế kết hợp với các nguyên vật liệu đơn giản như tre, nứa và gỗ tạo nên những quân cờ có hình tượng sống động và dễ dàng nhận biết nhờ vào các 

chi tiết đặc điểm trên mỗi quân cờ. 

3.Thổi hồn vào thiết kế – Sự giao thoa giữa truyền thống và hiện đại

Vật phẩm này không đơn thuần là một sản phẩm thủ công, mà còn là biểu tượng của sự giao thoa giữa truyền thống và hiện đại, giữa tính thẩm mỹ và tính ứng dụng. Chất liệu tre không những giúp sản phẩm nhẹ, thân thiện môi trường mà còn gợi nhắc đến các giá trị văn hóa lâu đời của các quốc gia Đông Á, nơi trò chơi cờ được xem là nghệ thuật trí tuệ.

4.Tư duy chất liệu của thế hệ trẻ

Sự trở lại của gỗ và tre trong các dự án thiết kế sinh viên cho thấy một bước dịch chuyển rõ rệt về tư duy chất liệu: không còn chạy theo công nghệ nhân tạo, nhiều bạn trẻ chọn hướng đi ngược dòng – quay lại với tự nhiên, đề cao giá trị thủ công và cá nhân hoá. Họ không chỉ sử dụng chất liệu, mà còn “sống cùng chất liệu” – hiểu rõ đặc tính, điểm mạnh và khả năng chuyển hoá của từng loại gỗ, từng đốt tre.

UpProject – Nơi sáng tạo nở rộ

UpProject là một trong những nền tảng đang ghi nhận nhiều sản phẩm như vậy. Tại đây, các bạn sinh viên đăng tải những dự án học kỳ không chỉ để lưu trữ mà còn chia sẻ góc nhìn sáng tạo từ chính trải nghiệm với chất liệu. Một số sản phẩm nổi bật sử dụng gỗ và tre bao gồm đèn bàn, mô hình trưng bày, đồ nội thất mini, tranh trang trí hoặc các thiết bị hỗ trợ học tập được thiết kế thân thiện và an toàn.

Tinh thần sáng tạo bền vững

Từ góc nhìn phát triển bền vững, việc sử dụng gỗ và tre còn góp phần giảm thiểu rác thải công nghiệp, tận dụng tốt nguồn tài nguyên địa phương, và quan trọng nhất – nuôi dưỡng tinh thần sáng tạo có trách nhiệm trong thiết kế. Đây không còn là xu hướng nhất thời, mà là triết lý lâu dài cho những nhà thiết kế của tương lai.

Kết luận – Định hình bản sắc sáng tạo mới

Khi gỗ mang đến chiều sâu, sự chắc chắn và cảm xúc, thì tre lại mang theo tính linh hoạt, thân thiện và đổi mới. Giữa sự giao hoà ấy, các sản phẩm thiết kế hiện đại đang từng bước định hình một bản sắc sáng tạo rất riêng – gần gũi với thiên nhiên, tôn trọng văn hoá và hướng đến sự tinh giản bền vững.

Chính từ những nền tảng như UpProject, các ý tưởng này được thắp lửa, lan toả và truyền cảm hứng không chỉ trong cộng đồng sinh viên mà còn chạm tới những người yêu cái đẹp và thiết kế có trách nhiệm ở khắp mọi nơi.

Keyword: Gỗ, tre, Tối giản và bền vững, Sản phẩm thủ công, Gỗ tự nhiên,Chất liệu tự nhiên, Thiết kế sinh viên, UpProject,